در فرآیند خرید خودرو دست دوم، ضروری است تمام جوانب آن را از سلامت فنی گرفته تا ظاهر و مدارک مرتبط را به دقت بررسی نمایید، تا از صحت و ایمنی خرید خود اطمینان حاصل کنید. در ادامه به بررسی تک تک این نکات می پردازیم:
تشخیص سالم بودن شاسی ماشین
تشخیص سلامت شاسی خودرو از دو روش ممکن است؛ 1- بررسی چشمی 2- ابزارهای کارشناسی خودرو.
بررسی چشمی
در بررسی چشمی، اهمیت دارد که شاسی خودرو باید بدون هیچ گونه آلودگی مانند گل و خاک یا روغن باشد تا بتوان به طور واضح یکنواختی آن را مشاهده کرد. همچنین، نور محیط باید به اندازه کافی باشد تا بتوان قسمت های مختلف شاسی را به دقت بررسی کرد. در حین بررسی چشمی برای تشخیص سلامت شاسی خودرو، به موارد زیر توجه کنید:
قوطیهای شاسی باید به طور کاملاً صاف و بدون دستنخورده بوده باشند.
وجود هر گونه چروک بر روی شاسی ممکن است نشانهای از سابقه شاسی کشی باشد.
سوراخ های موجود بر روی سرشاسی باید شکل هندسی اولیه خود را داشته باشند.
وجود چروک در لبه حفرهها ممکن است نشانه سابقه شاسیکشی باشد.
وجود ترک زیر شاسی نشانه عبور سریع از سرعت گیر می باشد.
به ترکهای روی رنگ شاسی توجه کنید.
وجود ترک در رنگ ممکن است ناشی از برخورداری با سابقه بتونهکاری باشد.
هر نوع بتونهکاری ممکن است نشانه برشکاری یا جوشکاری باشد.
به پلمپ پیچ های پمپ ترمز، جعبه فیوز فضای موتور، سر کمک ها و سایر قطعات دقت کنید تا اطمینان حاصل شود که هیچ یک از آنها باز نشده اند.
ابزار کارشناسی
بررسی سلامت شاسی با استفاده از ابزارهای کارشناسی خودرو نسبت به روش چشمی، دقت بیشتری دارد. برای این منظور، از ابزارهایی مانند قلم تست آهنربایی، ضخامت سنج الکترونیکی، و چراغ قوه دستی میتوان استفاده کرد. به این صورت که اگر بخشی از شاسی برش خورده و رنگ آن باز شده باشد، ضخامت رنگ در آن ناحیه ممکن است بیشتر از سایر قسمتها باشد. در این بخش از بررسی، به موارد زیر توجه کنید:
ضخامت رنگ روی قوطی های شاسی باید یکنواخت باشد.
موم کشی زیر اتاق خودرو باید یکپارچه باشد.
قلم تست آهنربایی را روی شاسی بکشید.
هر قسمتی که قلم تست آهنربایی جذب نکند، نشان دهنده بتونه کاری است.
ضخامت بالای رنگ شاسی ممکن است ناشی از رنگ شدگی باشد.
ضخامت رنگ روی شاسی عمدتاً حدود 50 میکرون است.
تشخیص سلامت فنی خودرو
جلوبندی به عنوان یکی از مهمت رین اجزای هر خودرو، نیاز به کنترل دقیق دارد. با چک کردن دور تا دور خودرو، میتوانید جلوبندی را بررسی کنید. اگر رکاب، اگزوز، یا رادیاتور خوردگی داشته باشد، ممکن است نشاندهنده فشار زیاد در جلوبندی باشد. همچنین، باید به داخل کاسه چرخها نیز توجه کنید. اگر روغن پسزده باشد، ممکن است نشاندهنده این باشد که راننده خودرو قبل دست اندازها سرعت خود را کم نکرده است و جلوبندی سالمی ندارد.
لاستیک های فرسوده می توانند ایمنی خودرو را به خطر بیندازند. مشخص کردن تاریخ انقضای لاستیک بهطور دقیق ممکن نیست؛ زیرا عوامل گوناگونی از جمله دما، نحوه نگهداری در انبار و شرایط استفاده می توانند به شدت بر عمر لاستیک تأثیر بگذارند. برای بررسی وضعیت لاستیک ها، کافی است آنها را به صورت چشمی بررسی کنید و مطمئن شوید که هنوز آج دارند. همچنین به چک کردن لاستیک زاپاس نیز توجه کنید.
می توان گفت همه ی لاستیک ها نشانگر زمان تعویض دارند که داخل فرورفتگی های آج لاستیک می باشد. هنگامی که عاج لاستیک هم سطح این نشانگر شده باشد یعنی اینکه زمان تعویض آن فرارسیده است. در صورتی که آج کمتر از 1.66میلی متر باشد باید برای تعویض آن اقدام کرد.
تست ترمز خودروی کارکرده
حتماً به ترمزها توجه کنید. ترمز دستی نباید بیش از حد خلاصی داشته باشد. در هنگام ترمز گرفتن، به صدای ترمزها دقت کنید. اگر صدایی شبیه به درگیری دو فلز شنیدید، احتمالاً لنت ترمز خراب شده است و نیاز به تعویض دارد. اگر هنگام ترمز کردن، فرمان لرزش داشته باشد، ممکن است مشکل از دیسک ترمز باشد.
در صورتی که سیستم ترمز خودرو دارای فناوری ABS باشد، به چراغ ABS توجه کنید. اگر چراغ ABS زرد رنگ باشد، نشاندهنده این است که سیستم ABS احتمالاً دچار مشکل شده و نیاز به تعمیرات خواهد داشت. در این صورت ممکن است هزینه های زیادی برای شما به همراه داشته باشد.
تست فرمان خودرو
پشت فرمان قرار بگیرید و اطمینان حاصل کنید که فرمان خودرو انحراف ندارد. این موضوع به خصوص در مورد خودروهای با کیفیت پایین اهمیت دارد. تنظیم زوایای فرمان نیز در حل مسائل لرزش فرمان بسیار مؤثر است. بنابراین، اگر احساس می کنید که فرمان شما لرزان است، در اولین فرصت به تنظیم زوایای فرمان بپردازید.
بررسی رنگ دود اگزوز موتور
روشن کردن خودرو و مشاهده رنگ دودی که از اگزوز خارج می شود، میتواند به شناسایی مشکلات مربوط به سیستم سوخت کمک کند. اگر رنگ دود خیلی سیاه باشد، نشان دهنده این است که کاربراتور به درستی عمل نمی کند. همچنین، رنگ آبی دود اگزوز نشانه مشکل جدی در کارکرد کاربراتور می باشد و احتمالاً مشکل اساسی در این سیستم وجود دارد.
بررسی رادیاتور
آیا آب از جایی نشت می کند؟ اگر بله، رادیاتور باید تعویض شود. در مورد رینگ پیستون نیز به اندازه گیری روغن میله توجه کنید. وجود لکه های تیره، خالها یا قطرات آب بر روی میله نشاندهنده خرابی آن می باشد.
تشخیص رنگ شدگی خودرو
راه های مختلفی برای تشخیص قطعه رنگ شده وجود دارد. یکی از این روش های ساده، دست کشیدن بر روی سطح قطعه می باشد. معمولا رنگ های کارخانه ای صیقلی هستند و دست بر روی آنها لیز می خورد. این در حالی است که رنگ های غیر فابریک حالت زبری ایجاد می کند و صیقلی نیست که با کشیدن دست بر روی آن متوجه خواهید شد. از این ترفند برای تشخیص آبرنگ هم می توانید استفاده کنید.
آفتاب سوختگی چیست؟
تابش مستقیم نور خورشید که باعث تغییر شکل یا از بین رفتن کیلر خودرو یا حتی رنگ خودرو می شود.
اما سوالی که زیاد پیش میاد این است که آیا می توان آفتاب سوختگی را رفع کرد؟
جواب کلی نمی توان به این سوال داد چون به میزان اسیب به رنگ بستگی دارد اما با کارهای زیر میتوان تا حدود زیادی آفتاب سوختگی را رفع کرد:
پولیش خودرو
استفاده از خمیر کلی
نانو سرامیک
واکس بدنه
چک کردن سیستم برق خودرو
قبل از شروع به دور زدن با خودرو، ابتدا سیستم برقی آن را چک کنید. چراغهای جلو و عقب، نشانگرها، سیستم مه شکن، و برف پاک کن را بررسی کرده و سپس بالابرهای شیشه، سیستم صوتی، آمپر، و دیگر اجزای مرتبط را ارزیابی نمایید. هرچند که هزینه تعمیر برخی از این موارد نسبتاً کم است، اما در هنگام تصمیم گیری برای خرید خودرو دست دوم، ارزیابی کامل این اجزا به شما کمک می کند تا تصمیم بهتری درباره ارزش خرید این خودرو نسبت به پیشنهاد فروشنده بگیرید.
تست سیستم تهویه
قبل از شروع به رانندگی، خودرو را روشن کرده و چند دقیقه صبر کنید تا موتور گرم شود. سپس کولر و هیتر خودرو را روشن کرده و عملکرد آنها را ارزیابی کنید. به دقت به هوای خروجی از سیستم تهویه توجه داشته باشید، باید بدون بوی رطوبت یا بوی ضد یخ باشد؛ زیرا ممکن است ناشی از نشتی مایعات باشد.
بررسی داخل کابین خودرو
روکش صندلیها و پدالها را بررسی کنید تا مطمئن شوید که به زیادی ساییده نشدهاند. در واقع، نیاز است نسبت به میزان کارکرد و سن خودرو این اجزا را بررسی کنید. همچنین، درها، لاستیکهای دور در، دستگیرهها، داشبورد و تمامی اجزای داخل کابین خودرو را نیز با دقت مورد ارزیابی قرار دهید.
بررسی عدد کیلومتر شمار
میزان کارکرد یک خودرو اطلاعات مهمی را درباره استهلاک و وضعیت عمومی آن ارائه می دهد. هرچند مدل نگهداری افراد نسبت به خودرو ممکن است متفاوت باشد، ولی اهمیت این نکته از آن جهت است که خودروها با توجه به مقدار کیلومتری که طی می کنند، ممکن است متفاوت ارزیابی شوند. در نظر گرفتن میزان کارکرد در فرآیند تصمیمگیری برای خرید یک خودرو می تواند تأثیرگذار باشد. بهطور متوسط، خودروهای ایرانی سالیانه حدود 20,000 کیلومتر مسافت طی می کنند. از این رو، اگر متوجه شوید که میزان کیلومتر کارکرد بسیار بالاتر از این میانگین است، احتمالاً خودرو به طور زیاد کار کرده و نیاز به توجه بیشتر به جزئیات تکنیکی دارد.
درباره کیلومتر شمار هم باید گفت که فروشندگان سعی می کنند با دستکاری آن را به نمایش بگذارند. با این حال، کارشناسان و افراد متخصص می توانند با تجربه خود، تغییرات احتمالی در کیلومتر شمار را تشخیص دهند.
انجام فرآیند نقل و انتقال خودرو نیازمند انجام سه مرحله اصلی است؛ تنظیم قرارداد فروش، مراجعه به مرکز تعویض پلاک و صدور سند رسمی انتقال خودرو. در هر یک از این مراحل، هر دو طرف، یعنی فروشنده و خریدار خودرو (یا نمایندههای معتبر و مجوزدار آنها) میبایست به صورت حضوری حضور داشته باشند و مدارک مربوطه را ارائه دهند.
نوشتن قرارداد یا قولنامه خودرو:
نوشتن قولنامه یکی از مراحل حیاتی در معاملات خودرو دست دوم است و بهتر است به صورت رسمی صورت پذیرد. در این قولنامه، مواردی همچون تعهدات پرداخت هزینههای مختلف (مانند هزینه انتقال سند، مالیات خودرو، جریمهها و …)، مشخصات خودرو، مبلغ معامله، زمان تحویل خودرو و دیگر جزئیات مرتبط، با دقت و وضوح ذکر شود. این اقدام میتواند از سوءاستفاده طرفین جلوگیری کند.
پرداخت مالیات:
مالیات نقل و انتقال خودرو در حال حاضر برای خودروهای داخلی ۱ درصد ارزش خودرو و برای خودروهای خارجی ۲ درصد از ارزش آن است. این مالیات باید توسط فروشنده پرداخت شود. همچنین، پرداخت مالیات ارزش افزوده نیز وظیفه فروشنده است که شامل خودروهایی با ارزش بالای ۱ میلیارد تومان میشود.
مراجعه به مرکز تعویض پلاک:
پس از تنظیم قولنامه و پرداخت مالیات، هر دو طرف (فروشنده و خریدار) باید با داشتن مدارک لازم به مرکز تعویض پلاک مراجعه کرده و فرآیند نقل و انتقال خودرو را در این مرکز انجام دهند.
نکته: حضور در مراکز تعویض پلاک به نوبتگیری قبلی نیاز دارد. برای دریافت نوبت، مالک باید به سامانه نوبتدهی اینترنتی به آدرس nobatdehi.epolice.ir مراجعه کند و با انتخاب استان، شهر، نوع سرویس و وسیله نقلیه، مرکز مورد نظر را انتخاب کند تا روز و ساعت مراجعه به وی اطلاع داده شود.
مراحل تعویض پلاک خودرو:
فروشنده و خریدار با داشتن مدارک مورد نیاز باید در زمان مقرر به مرکز تعویض پلاک منتخب مراجعه کرده و فرآیند نقل و انتقال خودرو را ادامه دهند. در این مرکز مهم است که هر دو طرف دارای کارت بانکی به نام خود باشند، زیرا پرداخت هزینهها به نام خریدار یا فروشنده صورت میگیرد.
مدارک لازم برای خرید ماشین دست دوم
برای انتقال خودروی دست دوم، طرفین، یعنی فروشنده و خریدار، ملزم به ارائه مدارک متعدد هستند. عدم ارائه یا نقص در مدارک میتواند باعث اختلال در جریان معامله گردد و منجر به لغو معامله شود.
مدارک لازم برای فروشنده
اصل سند و کارت خودرو
اصل سند مالکیت خودرو یا همان برگ سبز پلیس
شناسنامه و کارت ملی مالک خودرو یا نماینده قانونی او
برگه تسویهحساب خلافی و عوارض خودرو
اصل بیمه نامه شخص ثالث
برگه معاینه فنی خودرو
مدارک لازم برای خریدار
اصل شناسنامه و کارت ملی
اصل و کپی مدارک احراز محل سکونت (سند منزل، اجارهنامه، قبض آب، برگ و گاز به نام خریدار و…)
حضور فیزیکی خریدار یا نماینده قانونی